Ψωμάκια για σάντουιτς και πολλά άλλα για το σχολικό κολατσιό!!

Σάντουιτς για το σχολείο!!

Φωτογραφία από το forkeratea.com

“Δηλαδή μένεις ακόμη παιδί!” αναφώνησε παλαιότερα πρώην συνάδελφος όταν είπα ότι μέσα μου τηρώ ακόμη το ημερολόγιο του σχολείου διότι στο δικό μου το μυαλό οι γιορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα διαρκούν δεκαπέντε ημέρες, το δε καλοκαίρι αρχίζει μόλις κλείσουν τα σχολεία και τελειώνει με το πρώτο φθινοπωρινό χτύπημα του κουδουνιού. Και να σκεφθεί κανείς ότι τότε δεν είχα ακόμη παιδιά. Ε! λοιπόν τώρα πια η κατάσταση χειροτέρεψε: ακολουθώ των πρόγραμμα των τριών γιων μου. Πίσω λοιπόν στα θρανία!!! Κι αν και δεν ετοιμάζω τη σχολική μου τσάντα, κάθε χρόνο τέτοια εποχή αρχίζω να ετοιμάζομαι για τον χειμωνιάτικο πονοκέφαλό μου: τι θα τους δίνω κάθε μέρα στο σχολείο, οέο;

Έτσι μετά την καλοκαιρινή σχετική θεωρητική μελέτη και τις λίγες ομολογουμένως δοκιμές, ήρθε η ώρα της πράξης. Ξαναγυρνώντας λοιπόν στον αρχικό σκοπό για τον οποίο φτιάχθηκε αυτή η σελίδα, δηλαδή να δώσει ιδέες για το καθημερινό κολατσιό στο σχολείο, αλλά , πρέπει να το παραδεχτώ, στο δρόμο κάπου ξεστράτησε μα δεν φταίω εγώ, τα τηγάνια και οι κατσαρόλες μου φταίνε που επαναστάτησαν και ήθελαν μερίδιο από τη δόξα, διαπιστώνω ότι δεν έχω μέχρι σήμερα γράψει τίποτε για το πιο βασικό: τα ψωμάκια για ...τα αφμίψωμα (ελληνιστί σάντουιτς).

Τι πρωτότυπο έχει μια τέτοια ανάρτηση; θα μου πείτε. Συνταγές κυκλοφορούν πολλές. Καμία πρωτοτυπία θα σας απαντήσω αλλά θέλω να σας μεταφέρω την εμπειρία μου, τα κολπάκια και τις παρατηρήσεις των παιδιών μου και να συνεχίσω σε επόμενες αναρτήσεις με μερικές πρωτότυπες συνταγές που θα δώσουν κάποια ποικιλία στην καθημερινή σχολική γαστριμαργική απόλαυση. Γι΄αυτό μείνετε συντονισμένοι.

Τα πρώτα ψωμάκια που έκανα αρκετά χρόνια πριν ήταν φουσκωτά και με μπόλικη σταθερή ψίχα μέχρι που κάποια στιγμή ο μεγάλος γιος, που είχε αρχίσει να μπαίνει στην εφηβεία και τον απασχολούσε κάπως η εικόνα του μου εξήγησε πόσο άχαρο και δύσκολο ήταν να προσπαθείς να δαγκώσεις μέσα από ένα σακουλάκι ένα φουσκωτό ψωμάκι. Ήταν άχαρο να ανοίγει το στόμα “σαν χάνος”

(έχετε δει ποτέ χάνο που μόλις ψαρεύτηκε με πετονιά;), κυριαρχούσε το ψωμί σε σχέση με τη γέμιση και επιπλέον η σχετικά σφιχτή ψίχα στέγνωνε το στόμα και δεν προλάβαινε πάντα να πιει νερό πριν μπει στην τάξη αφού προ πολλού είχε εγκαταλείψει το παγουρίνο του! Έτσι εγώ που καμάρωνα για να φουσκωτά ψωμάκια μου, κλήθηκα πλέον να κάνω πλακουτσωτά ψωμάκια με αφράτη ψίχα, που ταυτόχρονα θα ήταν αρκετά σταθερά για να μπορούν να φαγωθούν στα γρήγορα μέσα από ένα σακουλάκι.

Μια άλλη φορά μου είπαν ότι το σάντουιτς δεν τους έφτανε, ήταν μικρό και αν μπορούσα να τους δίνω δύο ή να κάνω τα ψωμάκια μεγαλύτερα. Καταλήξαμε στο δεύτερο. Παρατήρησαν επίσης ότι αρκετές φορές καθώς έτρωγαν η γέμιση έπεφτε μέσα στο σακουλάκι και δεν ήταν εύκολο να την πάρουν για να την φάνε χωρίς να λερώσουν τα χέρια τους, γι΄αυτό καλύτερα να έκανα το ψωμάκι μακρόστενο και όσο μπορούσα με τέσσερις πλευρές (σαν παραλληλόγραμμο δηλαδή) για να κόβω μόνον τις δύο πλευρές, ένα Γ στην πραγματικότητα, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να γλιστρήσει η γέμιση.

Στην αρχή έκανα ψωμάκια μόνο με λευκό αλεύρι αλλά σιγά-σιγά άρχισα να δοκιμάζω διάφορες μίξεις. Ξέρω ότι με αυτό που θα πω όσοι είναι εξειδικευμένοι θα φρίξουν λίγο, αλλά θα το πω: βασίζομαι σε μια αρχική συνταγή ξεκινώντας με αλεύρι για όλες τις χρήσεις και ανάλογα με τα κέφια μου και τις προμήθειες στο ντουλάπι μου αντικαθιστώ μέρος του αλευριού με κάποια άλλο αλεύρι και προσθέτω διάφορους σπόρους (μέχρι και τριμμένους σπόρους γαϊδουράγκαθου έχω βάλει!) ή ακόμη και κάποια μπαχαρικά. Έτσι χωρίς να χρειάζεται να πειραματιστώ ιδιαίτερα έχω ποικιλία στα ψωμάκια και διασκεδάζω κάπως την πιθανότητα να κουραστούν τα παιδιά από την ίδια συνεχώς γεύση. Προσέξτε όμως αν βάλετε σπόρους με δυνατό άρωμα, όπως είναι π.χ. ο μαραθόσπορος να μη βάλετε πολύ και παραείναι αρωματικά.

Φυσικά κάνω αρκετά ψωμάκια και τα διατηρώ στην κατάψυξη κλεισμένα σε σακουλάκια ανά τρία, διότι τόσα χρειάζομαι κάθε φορά. Για να τα αποψύξω, τα βγάζω από βραδύς, τα τυλίγω μέσα σε μια καθαρή βαμβακερή πετσέτα και τα τοποθετώ πάνω σε μια σχάρα από αυτές που βάζουμε να κρυώσουν τα κέικ. Έτσι και αερίζονται αλλά και δεν κινδυνεύουν να ξεραθούν. Το πρωί που ετοιμάζω τα σάντουιτς είναι μια χαρά.

Για να μην στεγνώσουν μέσα στο σακουλάκι μέχρι να καταναλωθούν αλείφω πάντα τις εσωτερικές πλευρές με λίγο ελαιόλαδο και μετά βάζω κάποια σάλτσα για να είναι ζουμερά. Η σάλτσα μπορεί να είναι μια απαλή μουστάρδα, σπιτική μαγιονέζα ανακατεμένη με λίγη κόκκινη σάλτσα, σπιτικό κέτσαπ ή ακόμη και η σάλτσα από το φαγητό της προηγουμένης, ειδικά εάν αντί για αλλαντικό (που δεν αγοράζω ποτέ) βάζω λίγο από το κρέας που φάγαμε την προηγουμένη, όπως στήθος κοτόπουλο, σουβλάκι, μπιφτέκι, ρολό μοσχάρι ή χοιρινό. Πολλές φορές έχω κάποιο δικό μου σπιτικό “αλλαντικό”. Αν θέλετε να δείτε πώς μπορείτε να φτιάξετε κι εσείς πατήστε εδώ  και εδώ  και εδώ  και εδώ.

Προσθέτω μια φέτα από κάποιο κίτρινο τυρί, η οποία φροντίζω να είναι μονοκόμματη και όχι σε περισσότερα κομμάτια για να μην σκορπά και τελειώνω με ένα γενναίο φύλλο μαρούλι για το χειμώνα, το οποίο προηγουμένως έχω στεγνώσει επιμελώς ή μια φέτα ντομάτα όταν οι ντομάτες είναι στην εποχή τους. Αν θελήσετε κι εσείς να βάλετε ντομάτα φροντίστε να έχετε βγάλει την καρδιά και να αφήσετε μόνον τη σάρκα και τοποθετήστε την ανάμεσα στο αλλαντικό και το τυρί για να μην υγραθεί το ψωμάκι.

Κι αν δεν έχω τίποτε από όλα αυτά, τότε γεμίζω το ψωμάκι με μια φέτα τυρί φέτα πασπαλισμένο με ρίγανη. Στη περίπτωση αυτή φροντίζω να στεγνώσω πολύ καλά το τυρί με χαρτί κουζίνας (το διατηρώ πάντα σε άλμη και είναι υγρό) και αυξάνω την ποσότητα του ελαιολάδου.

Σακουλάκια για το κολατσιό

Προσωπικά έχω την πολυτέλεια να μπορώ να ετοιμάσω τα κολατσιά των παιδιών το πρωί, λίγο πριν φύγουν για το σχολείο αφού μου αρέσει να ξυπνώ κυριολεκτικά αξημέρωτα πριν καν λαλήσουν τα κοκόρια. Εσείς αν δεν μπορείτε είτε λόγω δουλειάς είτε λόγω δύσκολου πρωινού ξυπνήματος (ναι, μου αρέσει και εμένα ο πρωινός ύπνος όσο μου αρέσει και το πολύ πρωινό ξύπνημα!) μπορείτε να τα ετοιμάσετε από το βράδυ. Στην περίπτωση αυτή φροντίστε να χρησιμοποιήσετε συσκευασία που θα τα βοηθήσει να κρατηθούν φρέσκα. Εμένα εδώ και χρόνια με έχουν βολέψει τα ειδικά σακουλάκια που χρησιμοποιούν οι φούρνοι, που αγοράζω κάθε τέτοια εποχή στη χοντρική, διότι κλείνουν πολύ εύκολα με ένα απλό τύλιγμα της άκρης τους, είναι πολύ πιο οικονομικά και υγιεινά από οποιοδήποτε αλουμινόχαρτο, δεν έχουν την κλασσική όψη του κολατσιού από το σπίτι που ίσως κάποιες φορές φέρνει τα παιδιά σε αμηχανία, αν και δεν θα έπρεπε (“Φούρνο έχει η μητέρα σου;” ρώτησαν το γιό μου σχολείο!!!), μπορούν τα παιδιά να φάνε πιο εύκολα και να το κλείσουν το ίδιο εύκολα και κρατούν το φαγητό φρέσκο. Φροντίστε βεβαίως να τοποθετήσετε τα σακουλάκια με το φαγητό στο ψυγείο, ειδικά το καλοκαίρι. Σχετικά με την οργάνωση και τη συσκευασία του κολατσιού μπορείτε αν θέλετε να διαβάσετε κάτι επιπλέον εδώ.

Ας δούμε τώρα την συνταγή-βάση που χρησιμοποιώ για τα ψωμάκια μου:

Ψωμάκια για σάντουιτς

1 kg αλεύρι για όλες τις χρήσεις ή
750 γρ αλεύρι γ.ο.χ. και 250 γρ. αλεύρι άλλου τύπου όπως ζέας, ολικής, καλαμποκάλευρο, σικάλεως
2 φακελάκια ξερή μαγιά
4 κ.γλ. αλάτι
8 κ.γλ. ζάχαρη
8 κ.σ. ελαιόλαδο
500 ml περίπου χλιαρό νερό

Προαιρετικά: 2 κ.σ. λιναρόσπορο τριμμένο ή παπαρουνόσπορο ή κολοκυθόσπορο τριμμένο ή ότι άλλο σας αρέσει ή έχετε ή λίγο από κάποιο μπαχαρικό όπως κουρκουμά, κόκκινο γλυκό πιπέρι ακόμη και λίγο κύμινο.

Βάζουμε όλα τα στεγνά υλικά στην κουζινομηχανή προσθέτουμε το νερό και ζυμώνουμε μέχρι να έχουμε μια αρκετά αφράτη ζύμη που δεν κολλά στα χέρια. Φυσικά η ίδια διαδικασία μπορεί να γίνει και στο χέρι. Φροντίζουμε να μην παραζυμώσουμε για να μη γίνει το ζυμάρι ελαστικό ώστε τα ψωμάκια να διατηρήσουν το σχήμα και το μέγεθός τους. Πιθανότατα θα χρειαστεί να προσθέσουμε λίγο νερό ή λίγο αλεύρι, ειδικά αν “παίξουμε” με τα αλεύρια.

Παραφούσκωσε!!!

Σκεπάζουμε τη ζύμη και την αφήνουμε να φουσκώσει μέχρι να διπλασιαστεί σε όγκο. Ο χρόνος εξαρτάται από την εποχή και τη θερμοκρασία.

Πατάμε τη ζύμη με μια μπουνιά (όποιος λέι ότι δεν απολαμβάνει αυτή τη στιγμή, μάλλον ψεύδεται!!) για να ξεφουσκώσει και τη χωρίζουμε σε μπαλάκια ανάλογα με το μέγεθος που θέλουμε.

Για ένα μέτριο ψωμάκι αρκούν γύρω στα 90 γρ. ζύμης, γι΄αυτό είναι καλύτερα να χρησιμοποιήσετε ζυγαριά. Μ΄αυτή τη δόση βγαίνουν 15 ψωμάκια περίπου. Στο σημείο αυτό πρέπει να ρωτήσετε το παιδί σας, αφού βεβαίως το δοκιμάσει, εάν θέλει μεγαλύτερο ή μικρότερο σάντουιτς. Οι γιοί μου που τώρα πια είναι εφηβεία (όσοι μεγάλωσαν αγόρια ξέρουν τι εννοώ!!!) έπαιρναν πέρυσι ένα ψωμάκι 120 γρ. Φέτος θα δούμε!

Πριν αρχίσουμε το πλάσιμο καλό είναι να βάλουμε το φούρνο να προθερμαίνεται, ώστε μόλις φουσκώσει το πρώτο ταψί να αρχίσουμε το ψήσιμο. Αλευρώνουμε τον πάγκο και πλάθουμε κάθε μπαλάκι σε μακρόστενο ψωμάκι πάχους 1 εκ. περίπου.

Αφήνουμε τα ψωμάκια μας να φουσκώσουν 20’ περίπου και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στις αντιστάσεις για 20΄ περίπου μέχρι να χρυσίσουν. Δεν τα ψήνουμε πάρα πολύ για να είναι μαλακά και η κόρα τους αφράτη.

Τα αφήνουμε να κρυώσουν τελείως πάνω σε μια σχάρα και τα συσκευάζουμε λίγα-λίγα, ανάλογα πώς μας βολεύει και τα βάζουμε στην κατάψυξη.

Για να ξεπαγώσουν τα τυλίγουμε από το βράδυ σε μια πετσέτα και το πρωί φτιάχνουμε τα σάντουιτς!

Φωτογραφία από το blogs.sch.gr

Αν σας αρέσουν οι αναρτήσεις μου, μπορείτε να γίνετε μέλος στην ομάδα μου στο Facebook με τίτλο “Κολατσιό!!” (κάντε κλικ εδώ για να τη δείτε) ή να ακολουθήσετε αυτό το ιστολόγιο πατώντας επάνω δεξιά το κουμπάκι που γράφει “Παρακολούθηση”!

Να είστε όλοι καλά και καλά μαγειρέματα!

Αλέκα Νικολαΐδου