Το μυστικό της βελούδινης φάβας!

Φάβα: βελούδινη και παντρεμένη

Καθώς συνεχίζεται η νηστεία των Χριστουγέννων θα κάνουμε ένα ακόμη νηστίσιμο φαγάκι, με ένα γνώριμο και απλό υλικό, τη φάβα. Φάβα έχουμε ξανακάνει τον περασμένο Αύγουστο που τη δοκιμάσαμε άλαδη, παρά το ότι φάβα και λάδι πηγαίνουν μαζί. (Για την άλαδη φάβα πατήστε εδώ). Τότε για να της προσδώσουμε περισσότερο “σώμα” και να ξεγελάσουμε όσο είναι δυνατόν την έλλειψη του ελαιολάδου προσθέσαμε στο βράσιμο καρότο. Σήμερα θα προσθέσουμε το θεόσταλτο ελαιόλαδο και θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια φάβα γλυκιά και και βελούδινη, σαν μους! Για να το πετύχουμε αυτό θα προσθέσουμε ένα πράσινο μήλο που μπορεί μεν να μην φαίνεται στη γεύση αλλά θα την αφρατέψει στα κρυφά!

Επίσης θα την παντρέψουμε με τον κυριότερο συνοδό της, το κρεμμύδι. Όχι όμως ωμό κρεμμύδι, αλλά ελαφρά αχνισμένο ίσα-ίσα να βγάλει τη γλύκα του και ήπια αρωματισμένο.

Για φάβα χρησιμοποιήστε όποια σας βολεύει. Η φημισμένη φάβα Σαντορίνης είναι πολύ εύγευστη αλλά ακριβή και δυσεύρετη. Πολύ καλή επιλογή είναι η φάβα Φενεού για την καλλιέργεια της οποίας στα υψίπεδα του Φενεού και της Στυμφαλίας στην ορεινή Κορινθία δεν απαιτείται η χρήση φυτοφαρμάκων. Και οι δυο παράγονται από το φυτό λαθούρι που πολλοί ισχυρίζονται ότι είναι η πραγματική φάβα. Τη δεύτερη τη βρίσκουμε εύκολα σε πολύ καλή ποιότητα στα σούπερ μάρκετ. Υπάρχει επίσης και το κατσούνι, δηλ. το φάβα της Αμοργού (στην Αμοργό είναι ουδέτερο και όχι θηλυκό), αλλά κι αυτό είναι πραγματικά δυσεύρετο. Οι υπόλοιπες φάβες που κυκλοφορούν είναι από άλλα σπασμένα όσπρια, όπως κουκιά ή μπιζέλια. Δεν σας κρύβω ότι έχω κάνει φάβα και με πορτοκαλί φακή και έγινε πολύ καλή. Φάβα εξάλλου σημαίνει στα λατινικά έτνος. Έτνος δε για τους προγόνους μας είναι ο χυλός των οσπρίων. Αξίζει στο σημείο αυτό να παραθέσουμε ένα διασκεδαστικό χωρίο από τους Βατράχους του Αριστοφάνη. Λέει λοιπόν η θεράπαινα μόλις βλέπει το γνωστό μας Ηρακλή (503-507):

“ὦ φίλταθ᾽ ἥκεις Ἡράκλεις; δεῦρ᾽ εἴσιθι.

ἡ γὰρ θεός <σ᾽> ὡς ἐπύθεθ᾽ ἥκοντ᾽, εὐθέως

ἔπεττεν ἄρτους, ἧψε κατερεικτῶν χύτρας

ἔτνους δύ᾽ ἢ τρεῖς, βοῦν ἀπηνθράκιζ᾽ ὅλον,

πλακοῦντας ὤπτα κολλάβους. ἀλλ᾽ εἴσιθι.”

Και σε απόδοση στα νέα ελληνικά:

“Φίλτατε Ηρακλή μου  ήρθες; Έλα μέσα.

Η θεά (Περσεφόνη) μόλις το έμαθε

αμέσως έψησε ψωμί

κι έβαλε στη φωτιά δυο ή τρία καζάνια φάβα

και ένα βόδι ολόκληρο

που σου τό ‘ψησε στη θράκα

    και πίτες και γλυκίσματα. Μα έλα μέσα.”

Φάβα λοιπόν ο Ηρακλής... Φάβα κι εμείς.

Υλικά

• 2 κούπες φάβα της επιλογής μας
• 3 μεγάλα κρεμμύδια κατά προτίμηση κόκκινα
• 1 μεγάλο πράσινο μήλο
• 1 κ.γλ. κόκκινο γλυκό πιπέρι
• 1/2 κ. γλ. κουρκουμάς
• 1/2 κ.γλ. καπνιστό πιπέρι (προαιρετικά)
• Ελαιόλαδο
• Μισό ματσάκι ψιλοκομμένο φρέσκο μαϊντανό
• Αλάτι και πιπέρι
• Χυμό λεμονιού

Πλένουμε καλά τη φάβα και τη βάζουμε με 4 κούπες νερό, το ένα ξερό κρεμμύδι και το μήλο κομμένα σε χοντρά κομμάτια, αλάτι και πιπέρι να σιγοβράσει μέχρι να μαλακώσει καλά η φάβα και να μην έχει μείνει καθόλου υγρό. Πιθανότατα θα χρειαστεί να προσθέσουμε ζεστό νερό στη διάρκεια του βρασίματος.

Ακριβή ποσότητα νερού δεν είναι δυνατόν να σας πω διότι εξαρτάται από τον τύπο της φάβας που έχετε. Εγώ τη φάβα δεν την ξαφρίζω, διότι ο αφρός δεν είναι βρωμιά, όπως πιστεύουμε, αλλά στερεοποιημένη πρωτεΐνη. Γιατί να την πετάξουμε; Μόλις μαλακώσουν πολύ καλά τα κρεμμύδια και το μήλο και η φάβα έχει αρχίσει να πολτοποιείται , τα πολτοποιούμε τελείως στο μούλτι ή με το ραβδομπλέντερ. Προσέχουμε να μην είναι νερουλή. Αν χρειαστεί βράζουμε λίγο ακόμη ανακατεύοντας για να μην κολλήσει.

Προσθέτουμε ελαιόλαδο, ανακατεύουμε και σκεπάζουμε με καθαρή πετσέτα και καπάκι μέχρι να σερβίρουμε.

Κόβουμε σε μισοφέγγαρα τα άλλα δύο κρεμμύδια. Ζεσταίνουμε καλά σ΄ένα ρηχό κασταρολάκι ή ένα τηγάνι λίγο ελαιόλαδο και ρίχνουμε τα κρεμμύδια. Χαμηλώνουμε αμέσως τη φωτιά, προσθέτουμε τα μπαχαρικά, αλάτι και πιπέρι και σιγομαγειρεύουμε ανακατεύοντας που και που μέχρι να κρεμμύδια να μαλακώσουν και να γίνουν λίγο διάφανα.

Μην τα βράσετε τελείως για να έχουμε την αντίθεση μεταξύ της μαλακής φάβας και του τραγανού κρεμμυδιού. Κατεβάζουμε από τη φωτιά, αφήνουμε να ησυχάσει για 5΄και προσθέτουμε το φρέσκο μαϊντανό.

Σερβίρουμε βάζοντας στο πιάτο φάβα και από πάνω τα κρεμμύδια. Νοστιμίζουμε με πιπέρι, ελαιόλαδο και αν θέλουμε λεμόνι.

Να είστε όλοι καλά και καλά μαγειρέματα!

Αλέκα Νικολαΐδου