Τσουκνιδόσουπα

Τσουκνιδόσουπα

Αν και από ποντιακή οικογένεια, δεν θυμάμαι τη γιαγιά μου την Πόντια να μαγειρεύει τσουκνίδες. Αντίθετα θυμάμαι τη φαγούρα που μας έπιανε όταν τύχαινε και ακουμπάγαμε κατά λάθος καμιά τσουκνίδα όταν παίζαμε. Κι όμως αυτό το ενοχλητικό χόρτο έχει μεγάλη ιστορία όχι μόνον στη μαγειρική αλλά και στην ιατρική.

Ο Ιπποκράτης την είχε χαρακτηρίσει ως “πανάκεια” και την χρησιμοποιούσε σε πολλές συνταγές του. Πώς όχι αφού και η μοντέρνα ιατρική δέχεται τις ευεργετικές της ιδιότητες που δεν είναι και λίγες. Είναι βότανο στυπτικό, αποχρεμπτικό, τονωτικό, αντιφλεγμονώδες, αιμοστατικό, αντιαναιμικό, αντιδιαβητικό και με διουρητικές ιδιότητες. Είναι πλούσια σε βιταμίνες Α, C, Ε, Κ, Β1, Β2, Β3 και Β5. Επίσης είναι πλούσια σε λιπαρά οξέα, ασβέστιο, φλαβονοειδή, σίδηρο, φυλλικό οξύ, θείο, κάλιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, φώσφορο, σελήνιο και 

ψευδάργυρο. Περιέχει επίσης και πολλά φυτοχημικά στοιχεία όπως λυκοπένιο, β-καροτένιο, καφεϊκό οξύ, μηλικό οξύ, οξικό οξύ και βεταϊνη που εμποδίζουν την δημιουργία ελεύθερων ριζών που προκαλείται από βλάβη στα κύτταρα και το DNA. Η τσουκνίδα έχει αντιφλεγμονώδεις, διουρητικές, αναλγητικές ιδιότητες και αποχρεμπτικές ιδιότητες και μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην ανακούφιση από αναπνευστικές δυσκολίες και τη διάλυση και την εκκαθάριση την περίσσεια βλέννα από τους πνεύμονες. Γι'αυτό και το τσάι τσουκνίδας είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στη θεραπεία του βήχα. Χρήσεις Εσωτερικά η τσουκνίδα χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης,  της συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας, του αλτσχάιμερ, της αρθρίτιδας, του άσθματος, των λοιμώξεων της ουροδόχου κύστης, της βρογχίτιδας, της θυλακίτιδας, της ουλίτιδας, της ουρικής αρθρίτιδας, της κνίδωσης, της λαρυγγίτιδας, της σκλήρυνσης κατά πλάκας, του θυρεοειδούς, των αιμορροΐδων, της νεαυραλγίας, των παθήσεων του δέρματος, της ισχυαλγίας, της ιγμορίτιδας, της αλλεργικής ρινίτιδας, των αιμορροϊδων, του έλκους, της φλεγμονής του εντέρου του προστάτης, της τενοντίτιδας, των πέτρων στα νεφρά, των παθήσεων του παγκρέατος, του ήπατος, των εντέρων και της χοληδόχου κύστης. Εξωτερικά είναι ένα από τα καλύτερα βότανα για την θεραπεία της λιπαρότητας των μαλλιών και της πιτυρίδας. (πηγή: mystikavotana.gr) 

Και το κερασάκι; Η τσουκνίδα έχει λιποδιαλυτικές ιδιότητες!!!Το τσάι της τσουκνίδας λοιπόν, που απ΄’ ότι μας λένε οι ειδικοί δεν προκαλεί παρενέργειες, μπορεί να μας βοηθήσει να κάνουμε περήφανη έξοδο στις καλοκαιρινές ακτές!

Στην ποντιακή κουζίνα ακούει στο όνομα “κιντέατα”, μάλλον παραφθορά με τα χρόνια της αρχαίας ονομασίας της “κνίδη” και η πιο γνωστή της μαγειρική εκδοχή είναι ένας χυλός με αλεύρι, με τον οποίο δεν ξετρελαίνομαι, να σας πω την αλήθεια. Υποθέτω ότι δεν ξετρελαινόταν και η πόντια γιαγιά μου, γι’ αυτό δεν την είδα ποτέ να τις μαγειρεύει.

Όμως τώρα που αρχίζει η άνοιξη, οι λαϊκές αγορές γεμίζουν από διάφορα λατρεμένα χόρτα, μεταξύ των οποίων και οι τσουκνίδες. Είναι η καλύτερη εποχή τους και αν θέλουμε να έχουμε το θαυματουργό αυτό χορταράκι όλο το χρόνο μπορούμε πολύ εύκολα να το αποξηράνουμε κρεμασμένο σε ματσάκια σε κάποιο σκιερό και ξηρό σημείο.

Επειδή στην πραγματικότητα η τσουκνίδα είναι αγριόχορτο, είναι πάρα πολύ εύκολο να τη βρείτε σε μια βόλτα στην εξοχή. Έτσι μάζεψα κι εγώ αυτές που μαγείρεψα για την τσουκνιδόσουπα που θα δούμε σήμερα. Μην διανοηθείτε να την μαζέψετε με γυμνά χέρια, χρειάζεται οπωσδήποτε γάντια ή απλώς δυο πλαστικές σακούλες που θα χρησιμοποιήσετε σαν γάντια, όπως έκανα κι εγώ. Ο κορμός της είναι σκληρούτσικος γι’ αυτό και καταναλώνουμε μόνον τα τρυφερά φυλλαράκια. Αυτά μπορείτε να τα καθαρίσετε στο σπίτι με την ησυχία σας, πάντα φορώντας γάντια. Το ίδιο φυσικά θα κάνετε αν αγοράσετε τσουκνίδες από τη λαϊκή. Τα γάντια θα τα χρησιμοποιήσετε μέχρι τη στιγμή που θα πλύνετε τις τσουκνίδες.

Αν παρ’ όλα αυτά κάποια άτακτη τσουκνίδα σας τσίμπησε υπάρχουν λύσεις: τρίψτε το σημείο με δεντρολίβανο, με λίγο ξύδι, με την κομμένη πλευρά ενός κρεμμυδιού ή με φύλλο μολόχας που συνήθως φυτρώνει κοντά στις τσουκνίδες (Όχι όλα μαζί, κάποιο από αυτά, έτσι;)

Κατά τη γνώμη μου ο καλύτερος τρόπος για να τις καταναλώσουμε είναι σε σούπα διότι εκεί κρατά όλη τη γεύση και την προσωπικότητά της. Υπάρχουν και άλλες συνταγές, όπως το μπουρανί που είναι κάτι σαν σπανακόρυζο με διάφορα χόρτα μεταξύ των οποίων και τσουκνίδες, η τσουκνιδόπιτα που γίνεται παντού ανά την Ελλάδα και κυκλοφορεί με διάφορα ονόματα όπως μπλαστός και μάρσινα.

Σήμερα θα δούμε πώς μπορούμε πολύ εύκολα να κάνουμε μια νόστιμη τσουκνιδόσουπα σε τρεις εκδοχές, αρτύσιμη, λαδερή και άλαδη. Θα πούμε κι ένα κολπάκι για να κρατήσει το χρώμα της.

Τα υλικά που θα χρειαστούμε είναι απλά και λίγα:

• Τα φύλλα από ένα ματσάκι τσουκνίδες, υπολογίστε να είναι περίπου 500 γρ.
• Το χυμό από μισό λεμόνι
• 2 μεγάλα καρότα
• 2 μεγάλα κρεμμύδια
• 2 μέτριες πατάτες
• Το άσπρο μέρος από δύο πράσα
• 1 σκελίδα σκόρδο
• Μια πρέζα κουρκουμά
• Αλάτι, πιπέρι

• 2 κ.σ. ταχίνι, αν τη θέλουμε άλαδη (προσωπικά το παραλείπω, διότι μου φαίνεται επισκιάζει όλα τα άλλα υλικά)

• 1/2 κούπα ελαιόλαδο, αν τη θέλουμε λαδερή

• 2 κ.σ. βούτυρο
• 2 κ.σ. ελαιόλαδο
• 1 κούπα ζωμό κότας
• 20 ml κρέμα γάλακτος, αν τη θέλουμε ατρύσιμη.

Κόβουμε σε μεγάλα κομμάτια τα λαχανικά και τα σωτάρουμε με λίγο ελαιόλαδο (αν κάνουμε άλαδο, παραλείπουμε αυτό το στάδιο). Αλατίζουμε, πιπερώνουμε, προσθέτουμε τον κουρκουμά

και 2 1/2 κούπες ζεστό νερό (ή νερό και το ζωμό για ατρύσιμο) και βράζουμε σε μέτρια φωτιά μέχρι να μαλακώσουν πολύ καλά.

Ανεβάζουμε τη φωτιά, προσθέτουμε το χυμό του λεμονιού, για να διατηρήσει το φαγάκι μας το όμορφο πράσινο χρώμα, και αμέσως μετά τις τσουκνίδες. Ανακατεύουμε καλά και βράζουμε για 5’. Προσθέτουμε την κρέμα γάλακτος, αν βάζουμε, και βράζουμε άλλα 3’.

Πολτοποιούμε με το μπλέντερ και προσθέτουμε το υπόλοιπο ελαιόλαδο ή το βούτυρο αντίστοιχα. Διορθώνουμε το αλάτι και σερβίρουμε με λίγα μπαστουνάκια καρότου για διακόσμηση.

Σχετικά με τη διακόσμηση: παλαιότερα έτυχε να έχω βρώσιμες μαργαρίτες και διακόσμησα με αυτές το πιάτο. Ήταν πραγματικά ένας πίνακας, αλλά δυστυχώς δεν κράτησα φωτογραφίες. Εσείς αν τυχόν είστε στην εξοχή, διακοσμήστε με χαμομηλάκια και θα έχετε ένα μικρό ανθισμένο λιβάδι στο πιάτο σας! Επίσης μια ακόμη ωραία πρόταση είναι να σερβίρετε τη λαδερή τσουκνιδόσουπα με ένα βραστό αυγό. Της πάει γάντι!

Αν σας αρέσουν οι αναρτήσεις μου, μπορείτε να γίνετε μέλος στην ομάδα μου στο Facebook με τίτλο “Κολατσιό!!” (κάντε κλικ εδώ για να τη δείτε) ή να με ακολουθήσετε στο twitter στο @Aleka_Ni ή να ακολουθήσετε αυτό το ιστολόγιο πατώντας επάνω δεξιά το κουμπάκι που γράφει “Παρακολούθηση”! Κι αν νομίζετε ότι αξίζουν μια κοινοποίηση, θα χαιρόμουν πολύ αν το κάνατε! Σας ευχαριστώ!

Να είστε όλοι καλά και καλά μαγειρέματα!

Αλέκα Νικολαΐδου