Το τέλειο σπιτικό ποπ κόρν!

Πατλάκια, παπαλούτσες, ποπ-κόόόόόόρν!!!!

Εσείς πώς τα λέτε στον τόπο σας; Ψάχνοντας στο διαδίκτυο βρήκα πάμπολλες ονομασίες γι΄αυτά τα αφράτα τσιμπολογήματα που συντρόφεψαν τα απογεύματα των παιδικών μας χρόνων και συνεχίζουν να μας συντροφεύουν μέχρι και σήμερα. Η πιο παλιά ίσως εικόνα που έχω από τα πατλάκια (τότε μέναμε στις Σέρρες και εκεί τα λένε έτσι) είναι από την γιαγιά μου την Αγάπη: μπροστά στην πετρογκάζ να κουνά ένα βαθύ τηγάνι σκεπασμένο και από μέσα ν΄ ακούγεται ομοβροντία από πατ-πατ-πατ!
Και ταυτόχρονα να πλημμυρίζει την κουζίνα εκείνη η υπέροχη μυρωδιά από ψημένο καλαμπόκι και βούτυρο, κι αυτό παραγωγή της γιαγιάς. Την άνοιξη είχε φροντίσει να σπείρει πατλακιές (;;;) γύρω από τον μπαξέ. Όταν μεγάλωσαν και έθρεψαν τα σποράκια τους, τα μάζεψε, τα ξέρανε στον ήλιο, τα ξεσπόριασε και νάτην! τώρα όρθια μπροστά στην πετρογκάζ να κάνει το μικρό της θαύμα...

Ήμουν πολύ μικρή για να της ζητήσω τότε να μου πει τα μυστικά της. Στο μεταξύ η γιαγιά Αγάπη μετακόμισε στα παλάτια τ΄ ουρανού να συναντήσει τον παππού μου. Κι έτσι χρειάστηκε να ξεκινήσω από την αρχή ν’ ανακύψω τα μυστικά και τα κόλπα. Γιατί, όσο και να φαίνονται απλά, έχουν τα κόλπα τους. Μάλλον δεν τα κάνω με τον ίδιο τρόπο της γιαγιάς. Αλλά κατάφερα να τα κάνω σαν της γιαγιάς. Γιατί η γιαγιά μου η Αγάπη έκανε τα καλύτερα πατλάκια του κόσμου!

Τα πατλάκια λοιπόν, ή ποπ κορν επί το κοσμικότερο, είναι μια ποικιλία καλαμποκιού του οποίου ο σπόρος έχει την ιδιαιτερότητα να περιέχει στον πυρήνα του μια μικρή ποσότητα νερού, που περικλείεται μέσα σε μια μαλακή μεμβράνη αμύλου, το ενδοσπέρμιο, που με τη σειρά της περιβάλλεται από το σκληρό περίβλημα του σπόρου, το περικάρπιο. Με τη θερμότητα το νερό στον πυρήνα μετατρέπεται σε ατμό και πιέζει από το εσωτερικό με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια μικρή έκρηξη. Με την έκρηξη του πυρήνα και από τον ατμό που ελευθερώνεται διογκώνεται το άμυλο σκάζοντας το σκληρό περίβλημα και ντα-ντααααανννν!!! έτοιμα τα πατλάκια μας! Στο βιντεάκι που ακολουθεί διαδραματίζεται η έκρηξη του πατλακιού σε αργή κίνηση. Παρακολουθείστε το, είναι θεαματικό!

Για να πετύχουμε τα υπέροχα, αφράτα, μυρωδάτα πατλάκια υπάρχουν μερικά μικρά μυστικά. Ας τα δούμε:

1.  Το πρώτο έχει να κάνει με την επιλογή των σπόρων. Το μικρό θαύμα το κάνει, όπως ήδη είπαμε, η υγρασία. Πρέπει λοιπόν οι σπόροι μας να έχουν υγρασία στο εσωτερικό τους για δημιουργηθεί ο απαιτούμενος ατμός αλλά όχι πάρα πολύ υγρασία για να μην εκραγεί πολύ απότομα και δεν προλάβει να διογκωθεί το άμυλο. Γόρδιος δεσμός, ε! Γι΄αυτό εξάλλου μου αρέσει η μαγειρική: επειδή έχει γόρδιους δεσμούς. Κι εγώ τι Αλεξάνδρα θα ήμουν αν δεν τους έλυνα; Λοιπόν τα πράγματα είναι απλά: οι σπόροι που κυκλοφορούν στο εμπόριο έχουν συνήθως την κατάλληλη υγρασία. Αλλά μην τους κρατήσετε χρόνια στο ντουλάπι σας. Θα στεγνώσουν τελείως και δεν θα έχετε τη θεαματική έκρηξη. Κι αποφασίσετε να καλλιεργήσετε τις δικές σας πατλακιές, φροντίστε οι σπόροι να στεγνώσουν καλά στον ήλιο. Την απαιτούμενη υγρασία θα την κρατήσουν βαθιά μέσα τους.

2.  Το δεύτερο μυστικό είναι η θερμοκρασία που θα τα ψήσουμε: αν είναι χαμηλή, ο πυρήνας θα μαλακώσει και το άμυλο δεν θα διογκωθεί σωστά κατά την έκρηξη με αποτέλεσμα τα πατλάκια μας να είναι πολύ μικρότερα από το αναμενόμενο. Αν είναι πολύ υψηλή, θα ξεραθεί/καεί πριν προλάβει να εκραγεί. Μα ποιά είναι η σωστή θερμοκρασία; Επειδή τα ποπ κορν είναι παγκοσμίως αγαπητά έχουν ασχοληθεί με αυτά ειδικοί επιστήμονες της φυσικής και της μηχανικής (σοβαρά το λέω, μη γελάτε!). Βρέθηκε ότι η ιδανική θερμοκρασία για να ψήσουμε τα πατλάκια μας είναι οι 180ο C. Φυσικά, δεν χρειάζεται να πάρουμε ειδικά θερμόμετρα για να το πετύχουμε. Δυο-τρία πειραματάκια στην κουζίνα μας και θα βρούμε την ιδανική θερμοκρασία. Για να σας βοηθήσω στη δική μου κουζίνα με διαβάθμιση από το 1 έως το 9, τα ψήνω στο 7. Στη φωτογραφία βλέπουμε τη διαφορά: τα μικρά πατλάκια ψήθηκαν στο 6 ενώ τα μεγαλύτερα στο 7. Όταν πειραματίστηκα με το 8 βγήκαν μικρά και μαυρισμένα.

3. Στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει τα πατλάκια κυρίως αλμυρά, αν και τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν και διάφορες γλυκές εκδοχές τους. Για να πετύχουμε σωστά αλατισμένα πατλάκια πρέπει το αλάτι που θα ρίξουμε να κολλήσει επάνω. Πολλές φορές όμως ενώ τα έχουμε αλατίσει, βλέπουμε στο τέλος το αλάτι να μένει στον πάτο της κατσαρόλας. Για να μη γίνει αυτό πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το σωστό αλάτι. Λέγοντας σωστό δεν εννοούμε συγκεκριμένη μάρκα ή τύπο αλατιού. Πρέπει απλώς το αλάτι να είναι πάρα πολύ ψιλό. Και θα το κάνουμε μόνοι μας χρησιμοποιώντας το μούλτι ή μύλο μπαχαρικών αν έχουμε ή ακόμη και ένα απλό γουδί. (Μεταξύ μας εδώ και χρόνια έχω μετατρέψει το μύλο του καφέ - ελληνιστί γκρίντερ – σε μύλο μπαχαρικών. Μια χαρά κάνω τη δουλειά μου.) Με ότι και να τρίψουμε το αλάτι πρέπει στο τέλος να έχει την υφή της άχνης ζάχαρης!

4. Τις περισσότερες φορές όταν ψήνουμε πατλάκια ενώ τα περισσότερα έχουν γίνει αφράτα-αφράτα, αρκετά από αυτά μένουν άσκαστα στον πάτο της κατσαρόλας. Η λύση είναι πολύ απλή: το νερό! Ναι, ναι το νερό. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να ρίξουμε λίγο νεράκι πριν βάλουμε τα υπόλοιπα υλικά. Δεν ξέρω γιατί συμβαίνει αυτό, απλώς το δοκίμασα και έπιασε. Παρακαλώ, αν μας διαβάζει κάποιος ειδικός που μπορεί να το εξηγήσει, ας μας δώσει τα φώτα του!

5. Συνηθίζεται όταν ψήνουμε πατλάκια να ρίχνουμε κάποια λιπαρή ουσία. Θεωρείται μάλιστα από πολλούς ότι βοηθά να σκάζουν σωστά τα σπόρια. Μετά από αρκετές δοκιμές κατέληξα ότι η λιπαρή ουσία βοηθά στη βελτίωση της γεύσης και μόνον. Τα πατλάκια που κυκλοφορούν έτοιμα στην αγορά, συνήθως είναι ψημένα με βούτυρο κοκοφοίνικα, του οποίου οι υγιεινές ιδιότητες είναι μάλλον αμφιλεγόμενες. Πολλοί χρησιμοποιούν βούτυρο καρύδας ή διάφορα σπορέλαια. Προσωπικά επειδή είμαι της άποψης πως ότι παράγει ο τόπος σου είναι πιο νόστιμο για το δικό σου ουρανίσκο, προτιμώ το αγελαδινό βούτυρο, που επειδή καίγεται εύκολα, το αναμιγνύω με ελαιόλαδο. Αν όμως δε θέλετε να φορτώσετε τα πατλάκια με επιπλέον θερμίδες, μπορείτε να τα ψήσετε χωρίς βούτυρο, με μεγάλη διαφορά στη γεύση βεβαίως...

6. Κουνάμε πάντοτε την κατσαρόλα όταν ψήνονται. Θυμηθείτε ότι τα πατλάκια δεν πρέπει τόσο να ψηθούν όσο να θερμανθούν και το κούνημα βοηθά ακριβώς σε αυτό.

Πολλά είπαμε. Πριν όμως ξεκινήσουμε να κάνουμε τα αφράτα και μυρωδάτα πατλάκια σας, θέλω να σας παρακαλέσω κάτι: Ψάχνοντας στο διαδίκτυο, διαπίστωσα ότι τα πατλάκια έχουν διάφορες ονομασίες σε διάφορα μέρη της Ελλάδος. Γι΄αυτό στο τέλος της ανάρτησης πείτε μας με μήνυμα πώς τα λένε στον τόπο σας και φυσικά ποιός είναι ο τόπος σας. Κι αν τυχόν ζείτε στο εξωτερικό πείτε μας πώς τα λένε εκεί που ζείτε!

Αλλά ας κάνουμε και καμιά δουλειά. Για 10 περίπου κούπες πατλάκια θα χρειαστούμε:

• Μισή κούπα σπόρους πατλακίων (άντε καλά! σπόρους ποπ κορν)
• 2 κ.σ. βούτυρο
• 2 κ.σ. ελαιόλαδο
• Δυο πρέζες αλάτι αλεσμένο (αν προχωρήσατε χωρίς να διαβάσετε τα παραπάνω, παρακαλώ διαβάστε το μυστικό 3)
• 6- 7 κ.σ. νερό
• Μια μεγάλη κατσαρόλα με καπάκι αν είναι δυνατόν με βαλβίδα διαφυγής ατμού ή τη σίτα που βάζουμε όταν τηγανίζουμε.

Βάζουμε μια κατσαρόλα με βαρύ πάτο να ζεσταθεί σε μέτρια φωτιά. Είπαμε: στη δική μου κουζίνα με διαβάθμιση από το 1 έως το 9, τη βάζω στο 7. Μόλις ζεσταθεί ρίχνουμε με γρήγορες κινήσεις το νερό, το αλάτι, το βούτυρο, το ελαιόλαδο και τελευταία τα πατλάκια, φροντίζοντας να καλύπτουν το πάτο της κατσαρόλας σε μια μόνον σειρά. Κλείνουμε το καπάκι και αρχίζουμε να κουνάμε πίσω-μπρος την κατσαρόλα. Μετά από 3-4 λεπτά θα αρχίσουμε να σπάνε και θα ακούσουμε τον χαρακτηριστικό ήχο πατ-πατ-πατ. Σταματάμε να κουνάμε την κατσαρόλα όταν σταματήσει το πατ-πατ.

Ανοίγουμε το καπάκι και μεταφέρουμε τα πατλάκια σε ένα μεγάλο μπολ. Κάνουμε υπομονή 1’-2’ να κρυώσουν. Είναι κρίμα να κάψουμε τη γλώσσα μας...

Αν θέλουμε να ετοιμάσουμε μεγαλύτερη ποσότητα από αυτή που θα καταναλώσουμε, διατηρούμε τα πατλάκια μας σε σκεύος που κλείνει καλά. Εγώ τα διατηρώ σ΄έναν δεκάλιτρο κουβά από ζάχαρη που κλείνει καλά με καπάκι. Εσείς, αν δε έχετε κάτι τέτοιο αγοράστε μια φορά μια μεγάλη συσκευασία έτοιμα πατλάκια, καταναλώστε τα αν θέλετε αλλά κρατείστε τη συσκευασία για να διατηρείτε αυτά που θα φτιάχνετε οι ίδιοι.

Αν θέλετε να τα δώσετε στα παιδιά σας στο σχολείο, βάλτε τα καλύτερα σ΄ένα πλαστικό σακουλάκι που δε σκίζεται. Προσοχή όμως! μη κλείνεται το σακουλάκι με συρραπτικό, όπως συνηθίζεται να βλέπουμε σε πολλές περιπτώσεις. Ειδικά αν το παιδί είναι μικρό είναι πιθανό ανοίγοντάς το να πέσει το μεταλλικό κλισπάκι μέσα στη σακούλα και να το φάει το παιδί χωρίς να καταλάβει. Μπορείτε, για να κλείσετε το σακουλάκι, να ζεστάνετε τη λάμα από ένα μαχαίρι της κουζίνας μ΄έναν αναπτήρα και απλώς να το ακουμπήσετε στο σημείο που θέλετε να κλείσει. Ή να χρησιμοποιήσετε το σίδερο. Θυμηθείτε όμως να βάλετε λαδόκολλα πάνω-κάτω για να μην κλαίτε σίδερο και σιδερώστρα!

Προσεχώς θα κάνουμε γλυκά και αλμυρά πατλάκια σε διάφορες γεύσεις!

Αν σας αρέσουν οι αναρτήσεις μου, μπορείτε να γίνετε μέλος στην ομάδα μου στο Facebook με τίτλο “Κολατσιό!!” (κάντε κλικ εδώ για να τη δείτε) ή να ακολουθήσετε αυτό το ιστολόγιο πατώντας επάνω δεξιά το κουμπάκι που γράφει “Παρακολούθηση”!

Να είστε όλοι καλά και καλά μαγειρέματα!

Αλέκα Νικολαΐδου